Terwijl we wachten op; de uitkomsten
van de formatie ligt er een gouden kans om de democratie te
vernieuwen. Die kans ligt op lokaal niveau. Grijp die kans!
Op 21 maart 2018 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. De politieke partijen zijn druk bezig om programma's te schrijven en kandidaten te werven. Dit is het moment om onze invloed als burgers te vergroten. Natuurlijk zijn we het als burgers niet allemaal eens. De een wil ruimte voor de auto, de ander voor de voetganger of de fiets. De een maakt zich zorgen over de economische kracht en wil ondernemers meer ruimte geven, de ander maakt zich zorgen over de tweedeling en zoekt mogelijkheden om meer te doen voor mensen met weinig kansen. Maar over een ding zijn links en rechts het eens: wij, burgers, zijn de belangrijkste factor in de democratie.
Politieke partijen horen niet centraal te staan
Een van de belangrijkste veranderingen voor het openbaar bestuur is de toegenomen mondigheid en individualisering. Mensen hebben een eigen mening en willen die terughoren in het politieke debat. Vertrouwen in de politiek is niet meer vanzelfsprekend en is sinds de jaren 60 afgenomen. Daarmee samenhangend is de rol van politieke partijen steeds minder vanzelfsprekend. De organisatiegraad is sterk afgenomen: in 1948 was 13% van de kiezers lid van een politieke partij tegen 2% nu. Dit maakt het voor politieke partijen steeds moeilijker om langs de weg van de traditionele achterban uitleg te geven over bereikte compromissen en verantwoording af te leggen over het werk in parlement en regering.
Dergelijke veranderingen zijn niet erg. Een levende democratie is voortdurend aan verandering onderhevig. De spelregels en de rechten van burgers en bestuurders dienen regelmatig tegen het licht te worden gehouden. Aan het begin van de 21ste eeuw komt daarbij een thema terug dat centraal stond bij het ontstaan van de moderne democratie: Wat kunnen burgers het beste zelf regelen zonder bemoeienis van de overheid of de politiek. Zijn we niet toe aan een nieuw sociaal contract? Een contract dat vrije burgers met elkaar sluiten om vervolgens de daarbij passende bestuursvormen te ontwikkelen. Politieke partijen horen niet meer centraal te staan, burgers moeten centraal staan. Daarom is een andere werkwijze nodig. Daar wordt door gemeenten al heel hard aan gewerkt. Wat wij als burgers kunnen vragen is om voor de verkiezingen duidelijkheid te geven en die andere werkwijze serieus door te zetten.
De basis voor de omgang met bewoners
Daarom hebben we nu als burgers de kans om de basis te leggen voor zo'n nieuw sociaal contract. We kunnen alle kandidaten voor de gemeenteraad vragen om aan te geven hoe ze met ons om willen gaan. Ik denk dat we alle kandidaten de volgende beloften kunnen vragen:
Tien voornemens voor vernieuwing van de lokale democratie
- Ik wil experimenteren met de raadsvergaderingen om burgers meer ruimte te geven
- Ik wil burgers meer mogelijkheden geven het budget te beïnvloeden en mee te denken
- Ik gebruik graag de kennis van burgers bij beleidsontwikkeling
- Ik geef burgers zelf de kans beleid te maken en uit te voeren.
- Ik geef ruimte om burgers te laten oordelen in moeilijke afwegingen
- Ik stel burgers in staat over belangrijke besluiten te stemmen
- Ik ben bereid burgers resultaten te laten controleren
- Ik nodig uit tot meer interactie over verantwoording
- Ik bevorder permanente toetsing van de kwaliteit van de participatie
- Ik ga werken als een gemeenteraadslid dat niet over de gemeenschap gaat, maar er in staat.
Dit zijn heel algemene voornemens die niet gaan over links en rechts, maar over het centraal stellen van burgers.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten